Study of the complication of exercise in schools in deprived areas of Iran

Document Type : Mixed Method Research Paper

Authors

1 Sports Management Group, Kermanshah Islamic Azad University, Kermanshah Branch, Kermanshah, Iran

2 Ph.D Student of Sport Management, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran

10.34785/J010.1398.394

Abstract

Education, as the highest authority and organization governing school sports in the country, is responsible for its development and promotion. The success of education in this field is tied to the diffusion of sport in schools. Sport not only benefits health, but also contributes to the economic, cultural and social characteristics of a region and country. Attention to physical education and vitality of students is one of the most important issues in education and every year there are various programs aimed at emphasizing the importance of sport and sport activities for the general public. The development of equity in sports planning in schools enables institutionalized sport in all areas. While there are no sports facilities and equipment in many schools today, this has led to the growth of injustice on the path of physical education development in schools. Many problems have arisen due to the lack of attention to school sports, especially in deprived areas of the country. The loss of talent and the lack of cultural programs in these areas have led to some form of poverty in these areas. With this in mind, the need for comprehensive research to strengthen the status of school sports, especially in deprived areas of the country, is well understood. The lack of research in this area has led to major ambiguities in the planning and development of school sports in deprived areas of the country. Therefore, the present study was designed and implemented to determine the incidence of exercise in deprived areas. The method of this research is mixed (qualitative and quantitative). The statistical population of the present study in the qualitative section consisted of elites and people with knowledge of school sports in deprived areas in Kermanshah province. These included some physical education teachers and physical education managers who worked in deprived areas of Kermanshah province during their service. The statistical population of this research includes all the teachers of sport in the deprived areas of Kermanshah province. When the statistical population is uncertain, Cochran's sample size formula will be used in the case of statistical uncertainty. According to this formula, under these conditions, the sample number will be 384 (Sarani and Elahee, 1395, 57; Drunk and Fakhraei, 2014, 117). Accordingly, 384 sports secretaries were identified as the research sample. In order to study these areas, first a list of deprived areas in Kermanshah province, according to the meeting of the Cabinet of Ministers in 2009, was determined and based on random cluster selection, 3 cities were selected as target cities and then 384 secretaries. Exercises were identified from these areas. According to government approval in Kermanshah province in 2009, there are eight deprived cities including Qasr Shirin, Javanrood, Sarpol Zahab, Gilan Gharb, Paveh, Thales Babajani, Dalahoo and Ravansar. The target areas were identified and the questionnaires were distributed among the sports teachers present in these towns and villages around the cities and after they were completed. Finally, 361 completed questionnaires were collected from sports teachers in these areas. The data collection tools in this study included semi-structured interviews in the qualitative section and in the quantitative section a researcher-made questionnaire based on the Wisbord model with 2 demographic sections and 22 questions. The main questions of this research were identified after reviewing the research background and reviewing the opinions of a number of experts using an open questionnaire. The questions in this section were designed on a five-point Likert scale. The face and content validity of this questionnaire was evaluated using the opinion of academic experts and exploratory factor analysis was used to assess the construct validity of this questionnaire. Cronbach's alpha coefficient was used to determine the reliability of the questionnaire. The reliability of the questionnaire was 0.81. Statistical methods used in the present study include Smirnov clomograph test to determine the normality of research data, exploratory factor analysis test to check the construct validity of the questionnaire and sample t-test to check the status of each component. Research findings. Data analysis was performed in SPSS software version 22 and PLS. Open, axial, and selective coding was also used in the qualitative part of the research. The qualitative results of the research showed that 22 complications were extracted from the interviews that were classified into 6 categories including goals, structure, rewards, useful mechanisms, communication and leadership. The results showed that among the sporting events in schools in deprived areas of the country, the goals with the impact rate of 0.969 were the most important. To evaluate the model performance of the present research, the fit indices of the Structural Equation Approach (PALAS) approach were used. Sample Tatech test results showed that the rate of complications identified in the study included the Weisbord model in all dimensions and domains below the mean level of 3. Given the significance level of less than 0.05, it can be stated that these conditions are in undesirable conditions. Meanwhile, the state of play related to sports goals in schools in disadvantaged areas is in a disadvantage compared to other conditions. It seems that the lack of clear goals as well as the lack of clarity in some aspects of the school sports structure have led to the lowest level of importance of sports in schools in disadvantaged areas. This is due to the lack of appropriate culture for the performance of sports among students. This has led to the focus of school principals and education officials on addressing problems and shortcomings in the non-sporting areas of schools, and on the other hand, even in some cases, channeling many of the budgets and privileges related to sports. Lead the non-sport areas of schools.

Keywords


امروزه آموزش و پرورش، به عنوان یک سازمان مهم، سهم قابل توجهی از بودجه هر کشور را به خود اختصاص می­دهد. با توجه به اهمیت و نقش تعلیم و تربیت، به خصوص در ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه، ضروری است در جهت بهبود کیفیت آموزش و پرورش، فعالیت­های اساسی صورت گیرد تا از به هدر رفتن سرمایه­های انسانی و مادی جلوگیری شود (Sobhani Nezhad & et al, 2017).  آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارکان توسعه پایدار شناخته شده است و فعالیت­ها و برنامه­های مدنظر آن در مسیر رشد و تعالی جوامع در ابعاد مختلف نقش بسزایی را دارا می­باشد. کارکردهای آموزش و پرورش سبب گردیده است تا مسیر توسعه پایدار را از آن جست و جو نمود (Heinze & Zdroik, 2018). هر کشوری در جهان، بخش بزرگی از درآمد ملی خود را برای گسترش و بهبود کارآیی آن اختصاص می­دهد. در واقع آموزش و پرورش رکن اساسی جوامع انسانی محسوب می­شود و شناسایی عوامل مؤثر در بهبود کارکرد این نهاد، پیدا کردن نقاط قوت و ضعف آن و ایجاد تغییرات مفید با توجه به نیازهای جامعه از ضروریات است (Hamidy & et al, 2017).  آموزش و پرورش بعنوان بالاترین مرجع و سازمان حاکم بر ورزش مدارس در کشور، وظیفه توسعه و ترویج آن را بر عهده دارند. موفقیت آموزش و پرورش در این زمینه به اشاعه ورزش در مدارس گره خورده است.  امروزه ورزش این پتانسیل را دارد که تاثیر مهمی را بر جامعه بگذارد (Christensen & Sørensen, 2009). ورزش نه تنها مزایایی برای سلامتی دارد بلکه در ویژگی­های اقتصادی،فرهنگی و اجتماعی یک منطقه و کشور سهم دارد.  توجه به تربیت بدنی و نشاط دانش‌آموزان یکی از موضوعات مهم در آموزش و پرورش است و همه ساله برنامه‌های متنوعی در این راستا انجام می‌شود که هدف عمده آن تاکید بر اهمیت ورزش و فعالیت‌های ورزشی برای  عموم جامعه است (Sorkkila & et al, 2017).

سلامت بدنی دانش آموزان موجب می شود آنان وظایف و کارهای روزانه خود را بدون احساس خستگی انجام داده و توانایی لازم را برای مقابله با پیش آمدهای ناگهانی داشته باشند.در این زمینه یکی از مهمترین برنامه ها برای همزمانی رشد علم آموزی و سلامت، نهادینه کردن زنگ ورزش در مدارس است (Gutiérrez & et al, 2017). یکی از مشکلات کنونی کشور پایین بودن سرانه فضای ورزشی جامعه است. این مهم زمانی می تواند نگران کننده تلقی شود که دانش آموزان به عنوان قشر پذیرا و نیازمند ورزش، در شرایط بدتری نسبت به دیگر اقشار جامعه قرار دارند. در بسیاری کشورها ورزش مدارس به عنوان پلی برای رسیدن به بزرگ ترین موفقیت های ورزشی یاد می شود. در این زمینه کشور چین با گسترش ورزش در مدرسه به مدال های پرتعدادی در بازی های المپیک دست پیدا کرده است. این کشور کارگروه های ویژه ای برای نظارت بر ورزش مدارس دارد (He & et al, 2015). وابستگی ورزش قهرمانی به مدارس در کشور ایلات متحده آمریکا بیش از دیگر کشورها به چشم می خورد. این کشور بیشتر از الگوی چین برای توسعه ورزش در مدارس استفاده می کند. در این زمینه مدارس ژاپن از زنگ ورزش به عنوان شروعی برای شکل دادن قهرمانان آینده ژاپن در المپیک و جهان نام می برند. همچنین در سوئد یک دانش آموز ورزشکار تا هیجده سالگی علاوه بر برخورداری از انواع امکانات رایگان آموزشی، از تمام تسهیلات و امکانات ورزشی رایگان نیز بهره مند است (Trudeau & Shephard, 2008).

سال 1306 هجری شمسی که زنگ ورزش در برنامه نظام آموزش کشور گنجانده شد، تداعی آن به یکی از خاطرات شیرین دانش آموزان تبدیل شده است. شاید مهمترین دل مشغولی­های اوایل سال تحصیلی دانش آموزان، ساعت زنگ ورزش در برنامه هفتگی باشد (Razavy & et al, 2011).  کارکردهای زنگ ورزش و به طور کلی ورزش در مدارس، سبب شده است که امروزه بسیاری از جوامع در مسیر رشد ورزش در جامعه، از قابلیت­های ورزش در محیط­های آموزشی از جمله دانشگاه و مدارس بهره گیرند (Hamidy & et al, 2017). (Parkkari & et al, 2017) اشاره داشتند که مسیر رشد و توسعه ورزش در جامعه، از ورزش مدارس عبور می­کند که این مساله ضرورت توجه به ورزش مدارس را بیش از پیش مهم می­نماید. زنگ ورزش به عنوان یک مساله مهم نقش اساسی و حیاتی در توسعه فرهنگ ورزشی در میان افراد را به وجود آورده است. این در حالی است که عدم شفافیت­ها در مسیر ورزش مدارس در بسیاری از مناطق به خوبی درک می­گردد (Kristiansen & Houlihan, 2017).

توسعه عدالت در برنامه­ریزی ورزشی در مدارس سبب می­گردد تا در تمامی مناطق، ورزش نهادینه گردد. این در حالی است که امروزه در بسیاری از مدارس،  امکانات و تجهیزات ورزشی وجود ندارد، که این مساله سبب رشد بی عدالتی­ها در مسیر توسعه تربیت بدنی در مدارس شده است (Mirzay & et al, 2015). عدم رعایت در توسعه ورزش در مدارس در مناطق مختلف سبب می­گردد تا اهداف متصور از ورزش مدارس در هر جامعه­ای به وجود نیاید. از­­ این ­رو گسترش عدالت محوری در ورزش مدارس یکی از مسائل زیربنایی در مسیر دستیابی به اهداف عالی ورزش مدارس می­باشد (Hamidy & et al, 2017). (Parkkari & et al, 2017) اشاره داشتند که عدم توجه به ورزش در برخی مناطق از جمله مناطق محروم سبب خواهد گردید تا نتوان از استعدادها و پتانسیل­ها بهره لازم را برد. کارکردهای مناطق محروم در توسعه ورزش هر جامعه­ای در برخی تحقیقات مورد اثبات قرار گرفته است. مناطق محروم به علت برخورداری از قوای جسمانی قوی­تر نقش مهمی در پیشبرد ورزش به خصوص در ابعاد حرفه­ای را دارد. در مناطق محروم استعدادهای ورزشی مختلفی را می­توان شناسایی نمود که این کشف و بکارگیری این استعدادها از جمله وظایف مدارس و دانشگاه­ها می­باشد (Singh & et al, 2008). با توجه به پتانسیل­ مناطق محروم در بهبود ورزش در هر جامعه­ای نیاز است در ورزش در سطوح تربیتی در این مناطق به شکل مناسبی برنامه­ریزی و اجرایی گردد. این مساله نشان­دهنده اهمیت تحقیق در جهت بهبود وضعیت ورزش در مدارس مناطق محروم کشور را نشان می دهد. این در حالی است که (Panter & et al, 2010) در تحقیق خود اشاره داشتند که نبود شواهد علمی کافی در خصوص ورزش در مدارس در تمامی مناطق به خصوص در مناطق روستایی، سبب گردیده است تا مشکلات بسیاری در برخی مناطق محروم به وجود آید. (Singh & et al, 2008) نیز اشاره داشتند که امروزه تمرکز سازمان­ها و دولت­ها در توسعه ورزش مدارس، به توسعه ورزش در مدارس شهری می­باشد و این مساله سبب عقب ماندگی سایر مدارس در حوزه ورزش شده است. کمبود تحقیقات در این حوزه و همچنین نبود بررسی­های علمی در خصوص وضعیت مدارس به خصوص در مناطق محروم کشور سبب گردیده است تا شواهد علمی کمی در خصوص وضعیت ورزش در مدارس به خصوص در مناطق محروم کشور در دسترس باشد. این مساله سبب گردیده است تا نتوان از پتانسیل­های ورزش در مدارس به خصوص در مناطق محروم کشور در ابعاد همگانی و قهرمانی استفاده لازم را برد و به نوعی استعدادهای ورزشی در این مناطق، مورد شناسایی قرار نگیرند و از همه مهمتر، فرهنگ توسعه ورزش در این مناطق به خوبی توسعه پیدا نکند. جهت شناسایی و بررسی مشکلات و عارضه های موجود روش ها و مدل های مختلفی وجود دارد که مدل ویس بورد یکی از کاربردی ترین مدل می باشد.

یکی از مدل­هایی که در عارضه­یابی سازمانی از آن استفاده می­شود، مدل شش وجهی ویس­بورد است. ماروین ویس­بورد در سال 1976، 6 طبقه را در مدل عمر سازمانی خود، توصیف می­کند. باتوجه به اینکه طیف گسترده ای از ابزارها برای عارضه یابی سازمانی در دسترس می باشند. مدل ویس بورد به خاطر سادگی وکاربرد آن به طور گسترده استفاده می شود (Zaffar & et al, 2018). ویس بورد در اواسط دهه ۷۰میلادی، الگوی شش جعبه ای خود را به عنوان ابزای آسیب شناسانه ارائه کرد و شش نقطه اصلی که در آن باید کارها به شکل درست انجام شود و ماهیت آن با سازمان سازگاری داشته باشد را جهت موفقیت سازمان معرفی کرد. این مدل همچنیین توازن اهمیت عناصر رسمی و غیر رسمی سازمانی را نشان می دهد.به طور خلاصه مدل ویس بورد بر متغیرهای داخلی سازمان متمرکز است و میان این که سازمان چگونه است و چگونه باشد، سازگاری ایجاد می کند. این مدل از نظر بررسی فرایندها و ابعاد سازمان کاملتر و سطح تشخیص آن در سطح کل سازمان است. هنگامیکه که رهبران زمان کافی برای شناسایی عارضه یابی سازمانی ندارند و یا هنگامی که یک نقشه ی نسبتا ساده ای برای توضیح سریع مورد نیاز است، مدل شش بعدی ویس بورد مفید است(Ahn & Kwon, 2018). طبق نظر ویس بورد شناسایی و حل یک مشکل باید به طور نظام مند انجام شود که یک گام در این فرایند عارضه یابی است که طریقی است برای تعیین شکاف یا تفاوت بین آنچه هست و آنچه باید باشد.  ویس بورد ، شش حوزه یا بخش بسیار مهم  (اهداف ، ساختار ، پرداخت یا ، سازوکارهای هماهنگی و کنترل ، روابط و رهبری) را مشخص کرده است (Karimian & et al, 2015). مشکلات متعددی به واسطه عدم توجه به ورزش مدارس به خصوص در مناطق محروم کشور شکل گرفته است. هدررفتن استعدادها و نبود برنامه­های فرهنگ­سازی در این مناطق سبب گردیده است تا به نوعی فقرورزشی در این مناطق شکل گیرد. با این توجه ضرورت انجام تحقیقات جامع در راستای تقویت وضعیت ورزش مدارس به خصوص در مناطق محروم کشور به خوبی درک می گردد. خلا تحقیقاتی در این حوزه سبب گردیده است تا ابهامات اساسی در مسیر برنامه ریزی و گسترش ورزش مدارس در مناطق محروم کشور وجود داشته باشد. لذا تحقیق حاضر با هدف عارضه­یابی ورزش در مناطق محروم سعی در پاسخ به این سوال دارد که عارضه­های موجود در ورزش در مناطق محروم کشور چه می­باشد؟  و اولویت­بندی این عارضه­ها به چه صورت می­باشد؟

روش شناسی تحقیق

روش انجام این تحقیق آمیخته (کیفی و کمی) می­باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در بخش کیفی شامل نخبگان و افراد آگاه به ورزش مدارس در مناطق محروم در استان کرمانشاه بودند که بر حسب انتخاب هدفمند تعداد 13 نفر از آنان به عنوان نمونه تحقیق در بخش کیفی مشخص گردید. این افراد شامل برخی دبیران تربیت بدنی و مدیران تربیت بدنی بودند که در مناطق محروم استان کرمانشاه در طی دوران خدمت خود به فعالیت مشغول بودند. جامعه آماری این تحقیق در بخش کمی شامل تمامی دبیران ورزش مناطق محروم استان کرمانشاه می­باشد که اطلاعاتی از تعداد آنان در دسترس نمی­باشد. در زمان نامشخص بودن تعداد جامعه آماری، از فرمول حجم نمونه کوکران در شرایط نامشخص بودن جامعه آماری استفاده خواهد شد. بر اساس این فرمول، در این شرایط تعداد نمونه عدد ثابت 384 خواهد بود (Sarani & Elahy, 2016؛ Masti & Fakhrayi, 2014). با این توجه تعداد 384 دبیر ورزش به عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. در جهت بررسی این مناطق، ابتدا لیستی از مناطق محروم کشور در استان کرمانشاه، مطابق با جلسه هیئت وزیران در سال 1388، مشخص گردید و بر اساس انتخاب خوشه ای تصادفی، تعداد 3 شهرستان به عنوان شهرستان­های هدف انتخاب گردیدند و سپس 384 دبیر ورزش مد نظر از این مناطق مشخص گردیدند. بر اساس تصویب هیئت دولت در سال 1388 در استان کرمانشاه، 8 شهرستان محروم شامل قصرشیرین، جوانرود، سرپل ذهاب، گیلانغرب، پاوه، ثلاث باباجانی، دالاهو و روانسر وجود دارد که پس از انتخاب تصادفی، 3 شهرستان سرپل ذهاب، پاوه و روانسر به عنوان مناطق هدف مشخص گردیدند و پرسشنامه­ها در میان دبیران ورزش حاضر در این شهرستان­ها و روستاهای اطراف شهرستان­ها تقسیم و پس از تکمیل جمع آوری گردید. در نهایت تعداد 361 پرسشنامه تکمیل شده از میان دبیران ورزش این مناطق، جمع آوری گردید.

ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق در بخش کیفی شامل مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود و در بخش کمی شامل پرسشنامه محقق­ساخته بر اساس مدل ویس­بورد بود که دارای 2 بخش جمعیت­شناختی و سوالات اصلی به تعداد 22 سوال بود. سوالات اصلی این تحقیق پس از بررسی پیشینه تحقیق و بررسی نظرات تعدادی از خبرگان با استفاده از پرسشنامه باز مشخص گردید. سوالات این بخش بر اساس طیف پنج ارزشی لیکرت طراحی گردید. روایی صوری و محتوایی این پرسشنامه با استفاده از نظر خبرگان دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفت و به منظور بررسی روایی سازه این پرسشنامه از تحلیلی عاملی اکتشافی استفاده شد. همچنین برای تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان پایایی این پرسشنامه 81/0 مشخص گردید. روش­های آماری استفاده شده در تحقیق حاضر شامل آزمون کلوموگراف اسمیرنف در جهت تعیین نرمال بودن داده­های تحقیق، آزمون تحلیل عاملی اکتشافی در جهت بررسی روایی سازه پرسشنامه و همچنین آزمون تی­تک نمونه­ای در جهت بررسی وضعیت هر یک از مولفه­های تحقیق می­باشد. کلیه روند تجزیه و تحلیل داده­های تحقیق حاضر در نرم­افزار SPSS نسخه 22 و PLS انجام گردید. همچنین در بخش کیفی تحقیق از کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده گردید.

یافته­های تحقیق

نتایج توصیفی تحقیق نشان داد که 84.5 درصد دبیران ورزش اعلام نمودند که از وضعیت ورزش در مدارس خود رضایت ندارند. 75 درصد پاسخ دهندگان ذکر کردند که در حال حاضر امکانات ورزشی در حداقل استانداردهای موجود در اختیار ندارند. میزان سطح تحصیلات دبیران ورزش شامل 2/58 درصد دارای سطح تحصیلی کارشناسی و پایین تر، 7/40 درصد دارای سطح تحصیلی کارشناسی ارشد و تعداد 1/1 درصد دارای سطح تحصیلی دکتری بودند. همچنین از میان نمونه­های تحقیق 7/20 درصد افراد زن و 3/79 درصد افراد مرد بودند.

به منظور شناسایی عارضه­یابی ورزش در مدارس مناطق محروم کشور باز بررسی نظرات خبرگان در قالب روش کیفی استفاده گردید. پس از انجام کدگذاری­ها، ویژگی های مستخرج از مصاحبه­ها مشخص گردید. جدول شماره 1، نتایج کیفی تحقیق حاضر را نشان می­دهد.

جدول 1: کدگذاری باز، محوری و انگیزشی

ویژگی های استخراج شده

مقوله ها

-         نامشخص بودن اهداف متصور از ورزش در میان معلمان، مدیران، دانش آموزان و خانوادههای آنان

-         عدم توانایی دبیران تربیت بدنی در ایجاد اهداف متصور از زنگ ورزش و پیادهسازی اهداف خود متناسب با استانداردها

-         عدم تقسیمبندی اهداف متصور از ورزش در گروه های سنی و جنسیتی مختلف

-         عدم نظارت و ارزیابی در خصوص میزان دستیابی به اهداف متصور از ورزش

-         عدم حمایت آموزش و پرورش مناطق محروم در خصوص ایجاد اهداف ورزش در مدارس در راستای استانداردهای موجود

اهداف

-         نامشخص بودن جایگاه ورزش در مدارس

-         نامشخص بودن شرح شغل مدیران و معلمان ورزش در حوزه ورزش مدارس

-         صرف بودجههای مربوط به ورزش در سایر حوزه ها و فعالیت های مدارس

-         فقدان جلسات پیشبرد اهداف ورزش در مدارس

ساختار

-         عدم وجود سیستم انگیزشی در جهت ترویج ورزش در مدارس

-         نامشخص بودن شرایط دریافت پاداش ها در حوزه ورزش

-         فقدان پاداشهای ورزشی به دانش آموزان در تمامی حوزه های درسی

-         پایین بودن میزان انگیزش دبیران ورزش در جهت فعالیت در مناطق محروم

پاداش

-         فقدان سیستم ارزیابی دبیران ورزشی

-         نبود سیستم استعدادیابی در میان دانش آموزان

-         نبود فرایند نیازسنجی در ورزش مدارس

مکانیزم های مفید

-         عدم وجود ارتباطات مناسب میان مدارس با ادارات آموزش و پرورش منطقه و استان

-         عدم وجود ارتباطات سازمانی در جهت استفاده از پتانسیلهای ورزشی سایر سازمان ها از سوی آموزش و پرورش

-         نامناسب بودن تعاملات میان دبیران تربیت بدنی و مدیران مدارس

ارتباطات

-         نامناسب بودن سطح تسلط دبیران ورزش بر دانش آموزان در زنگ ورزش

-         پایین بودن میزان تلاش های دانش آموزان در حین ورزش به علت اعمال سبک رهبری نامناسب دبیران ورزشی

-         تصمیم گیریهای سطحی و مقطعی توسط مدیران مدارس در ورزش

رهبری

 

نتایج کیفی تحقیق نشان داد که 22 عارضه از طریق مصاحبه های انجام شده استخراج گردید که این ویژگی ها در 6 دسته عارضه شامل اهداف، ساختار، پاداش، مکانیزم های مفید، ارتباطات و رهبری دسته بندی گردیدند. شکل 1 و 2 مدل اندازه گیری و میزان ضرایب معنی داری تی، عارضه­یابی ورزش در مدارس مناطق محروم کشور را نشان می دهد.

 

 

شکل شماره 1: مدل اندازه گیری تحقیق

 

 

شکل 2: ضرایب معنی داریT تحقیق

جدول 2 جمع بندی از مدل های اندازه گیری و ضرایب معنی داری تی عارضه یابی ورزش در مدارس مناطق محروم کشور را به نمایش گذاشته است.

جدول 2. خلاصه نتایج آماری مدل تحقیق

تاثیر

T

عارضه ها

969/0

764/153

اهداف

925/0

696/63

ساختار

935/0

574/111

پاداش

846/0

972/25

مکانیزم های مفید

894/0

027/53

ارتباطات

919/0

828/71

رهبری

نتایج تحقیق نشان داد که در میان عارضه های ورزش در مدارس مناطق محروم کشور ، اهداف با میزان تاثیر 969/0 مهمترین عارضه مشخص گردیده است. به منظور بررسی بزارش مدل تحقیق حاضر از شاخص های برازش مربوط روش معادلات ساختاری با رویکرد پی­ال­­اس استفاده گردید. جدول 3 نتایج مربوط به شاخص های برازش مدل فوق را نشان می دهد.

جدول 3. شاخص­های بزارش مدل تحقیق

 

اهداف

ساختار

پاداش

مکانیزم های مفید

ارتباطات

رهبری

آلفای کرونباخ

87/0

85/0

87/0

94/0

90/0

88/0

پایایی ترکیبی

74/0

71/0

86/0

72/0

75/0

71/0

روایی همگرا

59/0

61/0

65/0

57/0

64/0

61/0

R2

93/0

85/0

87/0

71/0

80/0

84/0

Q2

57/0

62/0

55/0

59/0

52/0

54/0

GOF

728/0

725/0

691/0

647/0

644/0

673/0

 

نتایج مربوط به شاخص های برازش تحقیق نشان داد که مقدار مربوط به آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی عارضه ها در هر 6 عارضه، بالاتر از 7/0 می­باشد که حاکی از پایایی مناسب مدل دارد. همچنین نتایج تحقیق مشخص نمود که میزان روایی همگرا برای تمامی عارضه ها بالاتر از سطح معیار 4/0 می باشد که نشان دهنده مناسب بودن میزان روایی همگرا تحقیق می باشد. همچنین روایی واگرا در تحقیق حاضر نیز در قالب ماتریس عارضه در عارضه، مورد بررسی و تایید قرار گرفت. همچنین مطابق با شکل شماره 1 تمامی بارهای عاملی مربوط به عارضه ها، بیش از 4/0 می باشد که نشان دهنده مناسب بودن این معیار می باشد.

با توجه به سه مقدار  0.19، 0.33 و 0.67   که به عنوان مقادیر ضعیف ، متوسط و قوی برای R2 معرفی شده است و در همه عارضه ها، مقدار بیشتراز 0.67 به دست آمد که  نشان از مناسب بودن این شاخص دارد. با توجه به سه مقدار  0.02، 0.15 و 0.32   که به عنوان مقادیر ضعیف ، متوسط و قوی برای Q2 معرفی شده است و در همه عارضه ها، مقدار بیشتراز 0.32 به دست آمد که  نشان از مناسب بودن این شاخص دارد.  با توجه به سه مقدار  0.01، 0.25 و 0.36   که به عنوان مقادیر ضعیف ، متوسط و قوی برای GOF معرفی شده است و در همه عارضه ها، مقدار بیشتراز 0.36 به دست آمد که  نشان از برازش کلی قوی مدل دارد. با این توجه مشخص گردید که مدل ارائه شده در تحقیق حاضر، از برازش مناسبی برخوردار می  باشد.

پس از مشخص شدن عارضه­های موجود در ورزش مدارس مناطق محروم از آزمون تی­تک نمونه­ای در جهت بررسی هر یک از عارضه­ها استفاده گردید. جدول شماره 3 نتایج این آزمون را نشان می دهد.

جدول شماره4 : بررسی وضعیت عارضه­های موجود در ورزش مدارس مناطق محروم

عارضه ها

میانگین

انحراف استاندارد

تی

درجه آزادی

سطح معناداری

اهداف

01/2

542/0

875/6-

360

001/0

ساختار

58/2

421/0

251/3-

360

001/0

پاداش

12/2

329/0

558/5-

360

001/0

مکانیزم­های مفید

08/2

228/0

102/6-

360

001/0

ارتباطات

27/2

159/0

698/4-

360

001/0

رهبری

45/2

139/0

017/4-

360

001/0

 

همان طور که نتایج آزمون تی­تک نمونه­ای نشان می­دهد، میزان عارضه­های شناسایی شده در تحقیق شامل عارضه­های مدل ویس بورد در تمامی ابعاد و حوزه­ها پایین تر از سطح میانگین عدد 3 می باشند. با توجه به سطح معناداری که پایین تر از 05/0 می باشد، لذا می­توان اعلام داشت که این عارضه­ها در شرایط نامطلوبی قرار دارند. در این بین وضعیت عارضه مربوط به اهداف ورزش در مدارس مناطق محروم، در شرایط نامناسب­تری نسبت به سایر عارضه­ها قرار دارد.

بحث و نتیجه گیری

نتایج تحقیق حاضر نشان داد که برخی عارضه­ها در ورزش مدارس در مناطق محروم وجود دارد که این عارضه همگی در شرایط نامناسبی قرار دارند. نتایج تحقیق حاضر مشخص نمود که اهداف، ساختار، پاداش، مکانیزم­های مفید، ارتباطات و رهبری همگی از جمله عارضه­های موجود در ورزش مدارس در مناطق محروم می­باشد که این عارضه­ها همگی در شرایط نامطلوب قرار دارند.  (Jewett & et al, 2014) در تحقیق خود اشاره داشتند که نبود اهداف مشخص در ورزش مدارس سبب گردیده است تا بی نظمی­هایی در این حوزه به وجود آید. از طرفی (Hwang & et al, 2016) اشاره داشتند که نبود ساختار مناسب در مسیر ترقی ورزش مدارس یکی از مشکلات موجود در این حوزه می­باشد. با این توجه می توان چنین اعلام داشت که نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیقات (Jewett & et al, 2014؛ Hwang & et al, 2016) همخوان می باشد. به نظر می­رسد نبود اهداف روشن و همچنین نامشخص بودن برخی جنبه­های موجود در ساختار ورزش مدارس سبب گردیده است تا میزان اهمیت ورزش در مدارس مناطق محروم به نازل ترین حد خود رسد. این مساله ناشی از نبود فرهنگ­سازی مناسب در خصوص کارکردهای ورزش در میان دانش آموزان می­باشد. این مساله سبب گردیده است تا تمرکز مدیران مدارس و مسئولین آموزش و پرورش در جهت رفع مشکلات و کاستی­ها در حوزه­های غیرورزشی در مدارس گردد  و از طرفی حتی در برخی موارد بسیاری از بودجه­ها و امتیازات مربوط به ورزش را به سمت حوزه­های غیرورزشی مدارس سوق دهند. این مساله در تحقیق (shdown-Franks & et al, 2017) به خوبی مشخص گردیده بود. آنان در تحقیق خود اشاره داشتند که نبود ضرورت در مسیر توسعه ورزش سبب می­گردد تا بسیاری از امتیازها و فرصت­های موجود در حوزه ورزش در امور غیرورزشی صرف گردد. این مساله به عنوان یکی بی­عدالتی کاملا مشخص می تواند ضربات سنگینی بر پیکره ورزش در مدارس داشته باشد.

این در حالی است که (Moschny & et al, 2011) اشاره داشتند که با توجه به ضرورت­های درک شده از ورزش مدارس کشور آلمان و همچنین فواید اثبات شده ورزش در مدارس، لزوم اعمال پاداش­های مالی و غیرمالی در جهت ترغیب فرهنگ ورزش در مدارس به خوبی درک می­گردد. این مساله سبب گردیده است تا ورزش به خوبی از منظر پاداش و نیازهای انگیزشی در سطح مطلوبی باشد. با این توجه می­توان چنین اعلام داشت که نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیقات (Moschny & et al, 2011) ناهمخوان می­باشد. با توجه به وجود تفاوت­های مشخص شده در وضعیت ورزش در مدارس در کشور ایران و کشور آلمان سبب گردیده است تا این ناهمخوانی به وجود آید. از طرفی (Wang & et al, 2002) در تحقیق خود مشخص نمودند که فرایندهای مناسب در مسیر ترقی ورزش مدارس به عنوان یکی از مسائل مهم به شکل جدی با مشکلاتی مواجه می­باشد. از این رو می­توان چنین اعلام داشت که نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیقات (Wang & et al, 2002) همخوان می­باشد. وجود مشکلات جدی در مدارس به خصوص در مناطق محروم سبب گردیده است تا تمرکز مدارس در انجام امور اولیه و ساده خود می­باشند و اکثرا به علت تحت فشار بودن از منظر مالی، ساختاری و امکاناتی تمامی به توسعه ورزش در مدارس ندارند. این مساله سبب گردیده است تا معضلات مربوط به پاداش و مکانیزم­های مفید به عنوان یکی از مشکلات بارز در ورزش مدارس در مناطق محروم، خود را نشان دهد.

از طرفی (Naylor & et al, 2015) در تحقیق خود اشاره داشتند که رهبری و مشکلات مربوط به آن یکی از ضعف­ها و معضلات فعلی در عرصه ورزش مدارس می­باشد. همچنین (Ridgers & et al, 2012) اشاره داشتند که ارتباطات نامناسب به عنوان یکی از مشکلات موجود در عرصه ورزش مدارس می­باشد که سبب گردیده است تا معضلات جدی برای ورزش مدارس به وجود آورد. از این رو می­توان اعلام داشت که نتایج تحقیق حاضر با نتایج تحقیقات (Naylor & et al, 2015؛ Ridgers & et al, 2012) همخوان می­باشد. مدیریت و رهبری به عنوان یک عامل موثر در تمامی حوزه­ها و عرصه­ها نقش اساسی در مسیر رشد و توسعه ورزش دارد. ورزش در مدارس به عنوان یک نیاز اساسی می­بایستی در مسیر مناسب خود حرکت نماید. این مساله نیازمند تقویت شدید عرصه­های رهبری در ورزش مدارس می­باشد. وجود مشکلات مهارتی شدید در میان دبیران ورزش و عدم تسلط آنان بر زنگ ورزش مدارس سبب گردیده است تا در مناطق محروم کشور، ورزش مدارس به حال خود رها شده باشد و این مساله سبب گردیده است تا اهداف متصور از زنگ ورزش در مدارس به خوبی شکل نگیرد.

در ورزش مدارس مناطق محروم مشکلات و عارضه های وجود داردکه این مشکلات و عارضه ها بدون نگاه جدی از سوی وزارت آموزش و پرورش رفع نخواهد گردید. وزارت آموزش و پرورش به عنوان متولی ورزش در مدارس، به نظر می­رسد نتوانسته است عدالت ورزشی را در سراسر کشور به وجود آورد. با فرض اینکه محروم بودن برخی نقاط کشور از منظر مالی و امکاناتی، باز این وزارتخانه در مسیر برنامه ریزی ورزشی مدارس، نتوانسته است بر اساس نیازهای متفاوت و همچنین ویژگی های متنوعی که در سطح کشور وجود دارد، برنامه­ها و طرح­های اختصاصی را ایجاد نماید. طرح ریزی برخی برنامه­ها و ارائه نسخه یکسان برای ورزش مدارس در کشور به عنوان یکی از مهمترین مشکلات ورزش مدارس به خوبی درک می­گردد. بسیاری از ورزش­هایی که امروزه به عنوان ورزش­های اساسی در مدارس طرح ریزی می­گردد، کوچکترین قابلیت اجرا در مناطق محروم کشور را دارا نمی­باشد و این مساله به خودی خود سبب گردیده است تا ورزش در این مناطق با حداقل پیشرفت­ها همراه باشد. این مساله سبب گردیده است تا بسیاری از مشکلات موجود در ورزش مدارس در مناطق محروم در مرحله اول شناسایی نگردد و در ادامه ضمن شناسایی شدن، توان و همت رفع آن وجود نداشته باشد. تحقیق حاضر ضمن شناسایی عارضه­های موجود در ورزش مدارس، ضمن بهبود شواهد علمی در این حوزه و افزایش آگاهی­ها در خصوص این عارضه­ها، اثبات نمود که تمامی عارضه­ها در شرایط خطرناکی وجود دارند که این مساله سبب بروز بحران در ورزش مدارس در مناطق محروم کشور شده است. امید است نتایج تحقیق حاضر سبب بهبود ضرورت در مسیر توسعه ورزش مدارس در میان مدیران در آموزش و پرورش کشور گردد. در جهت انجام تحقیق محدودیت های از جمله دسترسی سخت به برخی مدارس و دبیران ورزش در مناطق محروم و همچنین عدم امکان انجام تحقیق حاضر در سایر استان ها جهت مقایسه های تحلیلی بر حسب مناطق جغرافیایی وجود داشت. با توجه به اهمیت عارضه اهداف در تحقیق حاضر، پیشنهاد می گردد تا با تقسیم بندی اهداف متصور از ورزش در گروه های سنی و جنسیتی مختلف به بهبود و کیفیت آموزش ها و فعالیت ها در مدارس اقدام نمود. همچنین با توجه به اهمیت عارضه اهداف در تحقیق حاضر، پیشنهاد می گردد تا با ایجاد کمیته های ارزیابی و نظارت بر حسن انجام فعالیت در ورزش مدارس مناطق محروم به بهبود وضعیت کیفی و کمی ورزش در مدارس مناطق محروم اقدام نمود. همچنین با توجه به نتایج تحقیق حاضر  مبنی بر اهمیت عارضه پاداش، پیشنهاد می گردد تا با ایجاد سیستم تشویقی در آموزش و پرورش و توجه این سیستم به عملکرد افراد در مناطق محروم به تقویت ورزش در مدارس مناطق محروم اقدام نمود. همچنین با توجه به اهمیت عارضه پاداش در تحقیق حاضر، پیشنهاد می گردد تا با ایجاد برخی پاداش های مادی و معنوی به دبیران ورزش مناطق محروم و ایجاد عدالت در جهت ارائه این پاداش ها به تقویت عملکرد دبیران ورزش مدارس مناطق محروم کشور اقدام نمود

Ahn, H. Y., & Kwon, S. B. (2018). Effect of Organizational Diagnosis, Job Satisfaction and Organizational Commitment of a Single-grade Korean Medicine Hospital Using Six-Box Model. The Korean Journal of Health Service Management, 12(1), 35-46.
Ashdown-Franks, G., Sabiston, C. M., Solomon-Krakus, S., & O'Loughlin, J. L. (2017). Sport participation in high school and anxiety symptoms in young adulthood. Mental Health and Physical Activity12, 19-24.‏ [in Persian]
Elahi, A., & Sarani, H. (2016). Reliability and Validation of Quality of Service Questionnaire in Sports (Sport Servers), Applied Research in Sport Management, 5(3), 55-63. ‏ [in Persian]
Christensen, M. K., & Sørensen, J. K. (2009). Sport or school? Dreams and dilemmas for talented young Danish football players. European Physical Education Review15(1), 115-133.‏
Hamidi, M., Vahdani, H., Khabiri, M., & Alidoost, E. (2017). Formulating strategies for physical education and sports activities of the Ministry of Education, Family and Research, 14 (34), 33-50. ‏ [in Persian]
Gutiérrez, M., Gil-Madrona, P., Prieto-Ayuso, A., & Díaz-Suarez, A. (2017). Appropriates behaviours in physical education and the sport at school and validation of the questionnaire. Cuadernos de Psicología del Deporte, 17(2), 99-110.‏
He, M., Xiang, F., Zeng, Y., Mai, J., Chen, Q., Zhang, J., & Morgan, I. G. (2015). Effect of time spent outdoors at school on the development of myopia among children in China: a randomized clinical trial. Jama, 314(11), 1142-1148.‏
Heinze, K. L., & Zdroik, J. (2018). School board decision-making and the elimination of sport participation fees. Sport, Education and Society23(1), 53-67.‏
Hwang, S., Feltz, D. L., Kietzmann, L. A., & Diemer, M. A. (2016). Sport Involvement and Educational Outcomes of High School Students: A Longitudinal Study. Youth & Society, 48(6), 763-785.‏
Jewett, R., Sabiston, C. M., Brunet, J., O'Loughlin, E. K., Scarapicchia, T., & O'Loughlin, J. (2014). School sport participation during adolescence and mental health in early adulthood. Journal of Adolescent Health, 55(5), 640-644.‏
Karimian, J., Taheri, B., Sadeghpour, M., & Sadeghpour, A. (2015). Pathology of Isfahan University of Medical Sciences based on Weisbord six box model and its relation with mental health. Journal of education and health promotion, 4. ‏ [in Persian]
Kristiansen, E., & Houlihan, B. (2017). Developing young athletes: The role of private sport schools in the Norwegian sport system. International Review for the Sociology of Sport, 52(4), 447-469.‏
Masti, E., & Fakhrai, S. (2014). Investigating the Relationship Between Women's Employment Status and Their Social Health (Case Study of Maragheh Women), Sociology Studies, 6 (24), 117-133 
Mirzaee, I,. Mirzaee, M., & Zare, A. (2015). Examining barriers to using information technology in physical education in education (case study: deprived areas of the country), applied research in sports management, 4 (15), 123-133. ‏ [in Persian]
Moschny, A., Platen, P., Klaaßen-Mielke, R., Trampisch, U., & Hinrichs, T. (2011). Barriers to physical activity in older adults in Germany: a cross-sectional study. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 8(1), 121.‏
Naylor, P. J., Nettlefold, L., Race, D., Hoy, C., Ashe, M. C., Higgins, J. W., & McKay, H. A. (2015). Implementation of school based physical activity interventions: a systematic review. Preventive medicine72, 95-115.‏
Panter, J. R., Jones, A. P., Van Sluijs, E. M., & Griffin, S. J. (2010). Neighborhood, route, and school environments and children's active commuting. American journal of preventive medicine, 38(3), 268-278.‏
Parkkari, J., Pasanen, K., Jussila, A. M., Oksanen, R., Ojala, A., Autio, K., & Kannus, P. (2017). SPORTS AND EXERCISE SAFETY IN FINLAND–LIVE: AN IMPLEMENTATION PROGRAM TO SPORT CLUBS AND SCHOOLS. Br J Sports Med, 51(4), 371-371.‏
Razavi, M., Shabani Bahar, Gh., & Sajadi, S. (2011). Analysis of Factors Affecting the Quality of Part of the Physical Education Course of Teaching Schools from the Viewpoint of Sports Teachers, Journal of Management and Motor Behavior, 7 (14), 103-113. ‏ [in Persian]
Ridgers, N. D., Salmon, J., Parrish, A. M., Stanley, R. M., & Okely, A. D. (2012). Physical activity during school recess: a systematic review. American journal of preventive medicine, 43(3), 320-328.‏
Singh, G. K., Kogan, M. D., & van Dyck, P. C. (2008). A multilevel analysis of state and regional disparities in childhood and adolescent obesity in the United States. Journal of community health, 33(2), 90-102.‏
Sobhani Nezhad, M., Najafi, H., & NorAbadi, S. (2017). Concept of Excellence and Critique of its Status in the Basic Document of the Education of Iran, National Studies, 18 (2), 25-44. ‏ [in Persian]
Sorkkila, M., Aunola, K., & Ryba, T. V. (2017). A person-oriented approach to sport and school burnout in adolescent student-athletes: The role of individual and parental expectations. Psychology of Sport and Exercise28, 58-67.‏
Trudeau, F., & Shephard, R. J. (2008). Physical education, school physical activity, school sports and academic performance. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 5(1), 10.‏
Wang, C. K., Chatzisarantis, N. L., Spray, C. M., & Biddle, S. J. (2002). Achievement goal profiles in school physical education: Differences in self‐determination, sport ability beliefs, and physical activity. British Journal of Educational Psychology, 72(3), 433-445.‏
Zaffar, J., Naeem, M., & Jamal, W. (2018). Organizational Diagnosis using Weisbord Model: A Comparative Study of Health Sector in Peshawar. Global Management Journal for Academic & Corporate Studies, 8(1), 43-52.